در باره جانوران

کشف فسیل یک جونده غول پیکر

دانشمندان در اروگوئه بقایای فسیل یک جونده یک تنی، بزرگترین جونده کشف شده، که 2 تا 4 میلیون سال قبل بر روی زمین می زیسته است را کشف کرده اند. این جانور بزرگ احتمالا از مواد غذایی نرم مثل میوه ها و یا سایر قسمتهای نرم گیاهان تغذیه می کرده است.

Andres Rinderknecht و Ernesto Blanco از موزه ملی تاریخ طبیعی Montevideo این موضوع را در Britain's Proceedings of the Royal Society گزارش  نمودند.

جوندگان(Rodentia) بزرگترین راسته پستانداران(Mammalia)  می باشند که تقریبا در تمام جهان پراکنده شده اند و وزنشان معمولا کمتر از یک کیلوگرم می باشد. این جونده با اندازه ای حدود سه متر طول، یک ونیم متر ارتفاع و وزنی حدود468  کیلوگرم  تا 2.5 تن ، حدود چهار میلیون سال قبل در آمریکای جنوبی می زیسته است.

 آنها نام این جونده را Josephoartigasia monesi گذاشته اند و آن را در صخره های Rio Plata کشف کرده اند. این جونده دارای دندانهای کوچک و استخوانهای آرواره ای  ضعیف بوده است و این نشان می دهد که این جانور بر خلاف سایر جوندگان، ماهیچه های ماضغه ای ضعیفی برای  آسیاب کردن مواد غذایی داشته است و بنابراین احتمالا رژیم غذایش از مواد گیاهی نرم و میوه ها تشکیل شده بوده است. لازم به ذکر است بزرگترین جونده معاصر capybara می باشد که در بخشهایی از آمریکای جنوبی دیده می شود و وزن آن به حدود 60 کیلوگرم می رسد.

آشنایی با شانه دار مهاجم دریای خزر

 Mnemiopsis leidyi جانور مهاجمی است  که با بر هم زدن تعادل چرخه حیات  دریایی در دریای  خزر باعث کاهش شدید جمعیت ماهی کیلکا در این دریا شده و حیات ماهیان خاویاری را نیز به خطر انداخته است. این جانور ژله مانند و شفاف، که به شانه‌دار مهاجم معروف شده است همانگونه که از نامش پیداست،  ژله مانند و شفاف است و طول آن تنها به حدود 5 میلی متر و حداکثر 6 سانتی متر می رسد . این جانور دو جنسی است و دارای قدرت تولید مثلی بالایی است و می تواند هر هفته ۶۰۰۰ تخم بگذارد که این تخم ها در عرض دو هفته به شانه دار بالغ تبدیل می شوند و آنها نیز به نوبه خود تولید مثل می کنند.

کارشناسان معتقدند که Beroe Ovata تنها شانه داری است که می تواند با این شانه دار مهاجم مقابله کند . رودخانه ولگا، که بخش عمده آب خزر را تامین می کند، شیرین است و B.Ovata که نسبت به آب شیرین حساس است، نمی تواند در آن زندگی کند در حالی که   M.leidyi قادر به زندگی در آب شیرین بوده  و بنابر این در بخش های شمالی دریای خزر بدون رقیب به تکثیر می پردازد. البته این جانور در سواحل جنوبی دریای خزر که  عمق بیشتری داشته و شوری و دمای مناسب تری برای تکثیر دارد، دارای تراکم بالاتری است.

بر اساس گزارش موسسه تحقیقات شیلات ایران تولید ماهیان کیلکا که در سال ۱۳۷۸ به ۹۵ هزارتن در سال رسیده بود در سال۱۳۸۱ به کمتر از ۲۷ هزار تن تقلیل یافته است. شانه دار مهاجم  با تغذیه از پلانکتون ها - که خوراک اصلی ماهیان کیلکا را تشکیل می دهد - جمعیت این ماهیان را به شدت کاهش داده است.

گاندو

امروزه ‪ ۲۳‬گونه از تمساح‌ها(Order Crocodilia)   وجود دارند که در تمام نقاط جهان پراکنده هستند. این تمساح‌ها شامل آلیگاتورها و کیمن‌ها (‪ ۸‬گونه)، تمساح‌های حقیقی (‪ ۱۳‬گونه)، گاریال وشبه گاریال (‪ ۲‬گونه) هستند که زیستگاه‌های آبی مناطق حاره‌ای را اشغال کرده اند. تمساح مردابی یا پوزه‌کوتاه با نام انگلیسی ‪  Mugger‬و نام محلی "گاندو" در ایران، اصولا گونه‌ای متعلق به شبه قاره هند بوده و مناطق پراکنش جهانی آن محدود به کشورهای بنگلادش، هند، نپال، پاکستان، سریلانکا و ایران است. مناطق پراکنشی آن در ایران به‌عنوان غربی‌ترین منطقه پراکنش این گونه به شمار می‌رود. پراکنش تمساح مردابی در ایران تنها محدود به‌بخشهایی از منطقه بلوچستان‌است که امتداد رودخانه‌های سرباز، کاجو و باهوکلات مهمترین حوزه‌های پراکنشی این گونه را در بر می‌گیرند.
گاندو (Crocodylus palustris) یا تمساح پوزه‌کوتاه، بزرگ‌ترین خزنده وتنها تمساح ایران است که در ناحیه بلوچستان دیده می‌شود. زیستگاه اصلی این تمساح در چابهار و شهرستان ایرانشهر قرار دارد. بیشتر این تمساح‌ها در برکه‌های میان راسک و باهوکلات و باتلاق‌های دلگان و کلانی متمرکز هستند. طول این جانور تا چهار متر می رسد. این خزنده بازماندهُ خزندگانی است که حدود ۲۶۵ میلیون سال پیش می‌زیسته‌اند. این تمساح دارای پوزه‌ای پهن است که فک بالایی ۱۹ دندان و فک پایینی ۱۵ دندان دارد. در قسمت پشت سر و در ناحیه گردن دو جفت صفحه شاخی بزرگ دیده می‌شود. دارای پاهای کوتاه بوده و پنج انگشت منتهی به ناخن‌های بلند در پاهای جلوئی و چهار انگشت منتهی به ناخنهای کوتاه تر در پاهای عقبی دیده می‌شود. رنگ عمومی بدنش زیتونی تا قهوه‌ای بوده و شکمی بدون فلس و به رنگ سفید متمایل به زرد دارد. تمساح حیوانی بسیار خجالتی، محتاط و ترسوست و به سختی می‌توان آن را مشاهده نمود. از طرفی بسیار باهوش و زیرک است و به محض احساس خطر در آب فرو رفته و مخفی می‌شود ولی برای تنفس باید سریعاٌ به سطح آب برگردد. غذایش را عموماٌ ماهیان، پرندگان و پستانداران تشکیل می‌دهند و عموما شبها شکار می‌کند.

کوسه سر چکشی(hammerhead shark)

فسیل زنده کوسه ای نادر- frilled

 

 

کلیه مطالب بالابه نقل از وبلاگ بسیار جذاب مسافر طبیعت

نوشته شده توسط : سید مصطفی ترحمی

 حتما ببینید

گروه زیست دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد